مصاحبه از: بهاره محبی
عدم اجرای اصلاحات وعده داده شده، ناتوانی در مبارزه و ریشهکنی فساد اداری و تمرکز مجمع عمومی‌سازمان ملل بر بحران سوریه به جای افغانستان از جمله دلایلی است که رسانه‌ها و کار‌شناسان افغان برای نرفتن حامد کرزی به نیویورک از آن‌ها نام بردهاند.
رئیسجمهور افغانستان، در مجمع عمومی‌سازمان ملل شرکت نکرد. یک هفته پس از این‌که دفتر ریاستجمهوری افغانستان اعلام کرد کابل هیچ عجلهای برای امضای توافقنامه امنیتی با امریکا ندارد، سخنگوی این نهاد اعلام کرد که حامد کرزی برای شرکت در مجمع عمومی‌سازمان ملل به افغانستان نمی‌رود. عدم اجرای اصلاحات وعده داده شده، ناتوانی در مبارزه و ریشهکنی فساد اداری و تمرکز مجمع عمومی‌سازمان ملل بر بحران سوریه به جای افغانستان از جمله دلایلی است که رسانه‌ها و کار‌شناسان افغان برای نرفتن حامد کرزی به نیویورک از آن‌ها نام بردهاند.
مدتهاست که رسانه‌ها خبری از افزایش تنشهای کابل و واشنگتن به دلیل مذاکرات پشت پرده امریکا و پاکستان درباره صلح با طالبان بدون حضور دولت افغانستان سخن میگویند. محمد ابراهیم طاهریان، سفیر سابق ایران در افغانستان، در گفت وگو با روزنامه (قانون) به دلایل احتمالی سفر نکردن کرزی به نیویورک و شرایط سیاسی امنیتی انتخاباتی کشور می‌پردازد.
چرا حامد کرزی به نیویورک نرفت؟
اصولا حضور روسای دولت در مجمع عمومی یک الزام نیست و معمولا وزرای خارجه در این مجمع شرکت می‌کنند. اما آنچه باعث حدس و گمان‌ها شده این است که کرزی تقریبا در تمامی‌این 10 سالی که رئیس دولت افغانستان بوده در تمامینشستهای بینالمللی شرکت کرده است. اما اگر کارنامه حاکمیت افغانستان را نگاه کنیم می‌توان گفت که دولت افغانستان ناکارآمده بوده است. بخشی از این ناکارآمدی به دلیل عمل نکردن جامعه جهانی به برخی از تعهداتش و بخشی دیگر هم به دلیل سوءمدیریت و نداشتن تعهد کابل بوده است. یعنی اگر ما 2 سال نخست دولت افغانستان پس از سقوط طالبان را با دولت امروز این کشور مقایسه کنیم به جرات می‌توان گفت که شرایط به مراتب بد‌تر از آن زمان شده است. و حامد کرزی اکنون در پایان دوران حاکمیت خود هیچ کارنامه قابل دفاعی ندارد. بنا براین چندان بیراه نیست اگر گفته شود که کرزی به دلیل اجرا نکردن اصلاحاتی که وعده داده بود از جمله مبارزه با فساد اداری ترجیح داده تا به نیویورک نرود.
به هر حال بحث تنش در روابط کابل و واشنگتن مدتهاست که مطرح است. آیا این امکان وجود دارد که کرزی به دلیل آنچه ناخشنودی کابل از مذاکرات پنهانی پاکستان و امریکا به نیویورک نرفته باشد؟
با توجه به سوابقی که وجود دارد اصولا حرف و عمل برخی از دولتمردان از جمله حامد کرزی یکی نیست. با شرایط امروز گفت وگو با طالبان حاصل عملکرد دولت افغانستان است.
بحث وگفت‌و‌گو با طالبان را دولت افغانستان سه سال پیش آغاز کرد. زمانی که دولت کابل به همراه انگلیسی‌ها در منطقه موسی قلعه برای نخستین بار با طالبان وارد گفت‌و‌گو شدند و جریان افراط را از یک جریان تروریستی به طرف مذاکره تبدیل کردند و به آن‌ها رسمیت بخشیدند. بعد‌ها هم امریکایی‌ها سوار این موج شدند و فکر می‌کردند که می‌توانند مسئله را مدیریت کنند. بر همین اساس هم کابل را دور زدند و هم اسلام آباد را. ولی بهطور کلی بر این باور هستم که گفت‌و‌گو با جریان افراط به دلیل این‌که دستور کار مشخص نیست به نتیجه نخواهد رسید. افغان‌ها چه حاکمیت و چه افکارعمومی‌از گفت و‌گو‌های صلح یک برداشت دارند و کشورهای فرامنطقه‌ای و امریکا برداشت دیگری. خارجی‌ها دنبال خروج کم هزینه از افغانستان هستند و افغانیها دنبال این هستند که به یک صلح برسند. و از آنجایی که جریان افراط و طالبان در حوزه سیاسی قائل به مشارکت نیست معنیاش این است که این امر حاصل نخواهد شد. از طرف دیگر، از آنجایی که طالبان نسبت به خروج تمامی‌نیروهای خارجی از افغانستان تاکید دارد این هم به نتیجه نمی‌رسد. لذا به نظر میرسد که در مسئله گفت‌و‌گو با طالبان چه از طرف حاکمیت و چه از طرف جامعه بینالملل یک ارزیابی نادرست وجود دارد.
به انتخابات افغانستان اشاره کردید. با توجه به انتخابات دوره قبل و هشدارهایی که از حالا و چند ماه مانده به رایگیری مبنی بر احتمال تقلب در انتخابات شنیده میشود آیا می‌توان به برگزاری انتخاباتی شفاف در کشور امیدوار بود؟
به دلیل ارتباطی که با دولتمردان افغان دارم چندان مایل نیستم که درباره مصادیق اظهارنظر کنم. اما مشخصا اپوزیسیون فعال افغانستان بر برگزاری انتخاباتی آزاد تاکید دارند؛ البته بر اساس استانداردهای افغانستان. این مسئله است که جامعه جهانی هم بر آن تاکید دارد. لذا اگر بنا باشد ثمره انتخابات به کمک افغانستان بیاید هیچ راهی جز برگزاری انتخاباتی که نتیجهاش مورد قبول همه جریانهای سیاسی و مردم افغانستان باشد نیست. غیر از این هر اتفاقی باعث بد‌تر شدن شرایط خواهد شد.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/815
مارشال محمد قسیم فهیم به جمع یاران و همسنگرانش شهیدش پیوست
